Met de feestdagen voor de deur waarschuwen de vakbonden voor nieuwe sociale onrust in de supermarkten. Oorzaken zijn de hoge werkdruk en het stijgend absenteïsme door corona.
Spanningen
Er heerst al een tijdje spanning en sociale onrust in de foodretailsector. Niet alleen bij de supermarkten zelf (Aldi en Lidl) werd het werk tijdelijk neergelegd, maar ook in verschillende distributiecentra braken stakingen uit. Daarbij klagen de actievoerders en vakbonden steevast over een verslechtering van de arbeidsomstandigheden en een toename van de werklast, in een context van verhoogde flexibiliteit en absenteïsme als gevolg van de pandemie.
Het meest recente voorbeeld is Mestdagh, waar het mislukken van de onderhandelingen met de directie eind vorige week heeft geleid tot een staking in bijna alle 50 geïntegreerde supermarkten van de keten. Ook daar hekelden de vakbonden de ondraaglijke werkdruk en de gebrekkige werkorganisatie, met veel tijdelijke en studentencontracten.
Polyvalentie
“Het absenteïsme in verband met covid-19 komt bovenop een personeelsprobleem dat in sommige winkels al voor de crisis duidelijk was”, zegt Stijn Vandercruysse, nationaal verantwoordelijke voor de distributiesector bij de liberale vakbond ACLVB.
Volgens de vakbonden betalen de werknemers in de detailhandel de prijs voor een hele reeks herstructureringsmaatregelen die de laatste jaren in verschillende ketens zijn doorgevoerd. Die hebben geleid tot een afbouw van de personeelsbestanden. Bovendien wordt van het personeel een steeds grotere polyvalentie verwacht.
Vandaag staat een bemiddelingsvergadering gepland om te trachten de impasse bij Mestdagh te doorbreken. Maar de ogen zijn nu al gericht op andere spelers. Volgens L’Echo neemt ook de spanning bij Carrefour intussen toe en zijn vakbondsacties in de komende dagen niet uitgesloten.
Betere arbeidsomstandigheden
Vrijdag staat er een vergadering op de agenda in het kader van de nieuwe werkorganisatie in de hypermarkten. En op 1 december ontmoeten vakbonden en directie elkaar om de organisatie van de supermarkten tijdens de eindejaarsfeesten vast te leggen. “In de huidige situatie zullen de onderbezettingsproblemen in sommige winkels de zaken er wellicht niet gemakkelijker op maken”, zegt Vandercruysse.
De eisen van de werknemers hebben vooral betrekking op de verbetering van hun arbeidsomstandigheden. De loonnorm, die mogelijke verhogingen beperkt tot 0,4%, biedt immers weinig ruimte voor onderhandeling. De vakbonden concentreren hun inspanningen dus op de bezetting van de winkels.
In België neemt de detailhandel steeds vaker zijn toevlucht tot deeltijdwerk. Het aandeel deeltijdse werknemers is tussen 2017 en 2020 gestegen van 28,5 naar 30% in 2020. Van de vrouwelijke medewerkers werkt bijna de helft deeltijds.
