De beslissing om mondkapjes verplicht te maken in alle winkels, krijgt brede steun binnen de Belgische retailsector, maar winkeliers passen voor de rol van politieagent en wijzen sancties af.
“Verantwoordelijkheid bij de klant”
Donderdagavond laat besliste het Overlegcomité dan toch om mondmaskers te verplichten in alle winkels en winkelcentra en ook op andere drukke plaatsen zoals bioscopen, theaters, concert- en conferentiezalen, auditoria, gebedshuizen, musea en bibliotheken. Daarmee volgt de regering het advies van de Hoge Gezondheidsraad, die donderdag nogmaals had gepleit voor een verplichting.
Wie de verplichting niet respecteert, riskeert een strafrechtelijke sanctie. Het Ministerieel Besluit voorziet ook de mogelijke sluiting van zaken die de regels herhaaldelijk overtreden. Dat laatste vindt retailfederatie Comeos alvast onaanvaardbaar: “Juridisch hebben we vandaag de dag niet de mogelijkheid om klanten fysiek tegen te houden die geen mondmaskers dragen of om iemand die geen mondmasker draagt, aan de deur te zetten. De verantwoordelijkheid voor het dragen van een mondmasker moet altijd bij de klant liggen, niet bij de handelaar. We vragen dus dat de overheid toeziet op het naleven van de maatregel. Wij kunnen niet optreden als politieagent”, vindt CEO Dominique Michel in een persbericht.
“Overheid moet instaan voor controles”
Zelfstandigenorganisatie Unizo toont zicht verbaasd over de timing van de beslissing, maar ze heeft tenminste het voordeel van de duidelijkheid, zegt topman Danny Van Assche. “‘We hopen nu wel dat de burger voldoende burgerzin heeft om effectief een mondmasker te dragen zodat winkeliers dit niet zelf moeten afdwingen.”
Bij de retailers zelf gaan de reacties in dezelfde richting. “Wij staan achter een algehele verplichting, op voorwaarde dat de overheid instaat voor de controles. Onze mensen zijn geen politieagenten. Ze zijn al sinds maart hard aan het werk en staan niet te springen om er nóg een taak bij te nemen”, zegt woordvoerder Roel Dekelver van Delhaize in Het Laatste Nieuws. “Het is niet aan ons om zo’n verplichting af te dwingen bij onze klanten”, zegt ook Hanne Poppe van Colruyt.
Vakbond ACV Puls ziet de beslissing als een overwinning: “’We hebben vanaf dag één gepleit voor mondmaskers om de veiligheid van het winkelpersoneel én alle klanten te vergroten’’, zegt Kristel Van Damme. “Al van het begin van de coronacrisis wisten we dat dit dé uitdaging zou worden: hoe laat je mensen op drukke plaatsen samenkomen op een veilige manier?” ACV Puls zorgde begin april al voor affiches die zeer in de smaak vielen bij het winkelpersoneel. “De nood aan visuele reminders om afstand te bewaren én een mondmasker te dragen was meteen groot”, weet Van Damme. “Ook onze enquête bij het winkelpersoneel zei hetzelfde: we willen verplichte mondmaskers om de veiligheid te garanderen.”
