Supermarkten betalen hun leveranciers steeds trager, berekende het FD. Te traag, vindt een meerderheid in de Tweede Kamer. Ze willen dat marktwaakhond ACM tussenkomt, al zegt deze niet bevoegd te zijn.
Tussen de 30 en meer dan 60 dagen wachten
De termijn waarbinnen de Nederlandse supermarktketens hun leveranciers betalen is de laatste jaren aan een hoog tempo langer geworden: volgens berekeningen van het Financieel Dagblad betalen ze leveranciers twee tot vier keer trager dan zeven jaar geleden.
Uit de jaarverslagen kon de zakenkrant opmaken dat het de laatste jaren twintig tot dertig dagen langer duurt vooraleer de facturen van leveranciers worden betaald. Tussen 2013 en vorige zomer was de wettelijke betaaltermijn vastgesteld op dertig dagen, maar een wijziging naar zestig dagen voor grote ondernemingen heeft ervoor gezorgd dat supermarktketens hun betalingen nog langer uitstellen: de betaaltermijnen variëren volgens het FD van circa dertig tot ruim boven de zestig dagen.
Nochtans is dit volgens de nieuwe wettelijke regeling sinds de zomer van 2017 niet toegestaan: in overeenkomsten tussen grote ondernemingen en mkb-bedrijven als leverancier mag de termijn niet langer dan zestig dagen zijn. Tenzij anders afgesproken, mag de leverancier dan een vertragingsboete van 8% eisen.
“Cashpositie beter ingezet”
Gedupeerde leveranciers geven aan de zakenkrant te kennen dat de retailers bewust laat betalen om hun expansie en overnames te financieren. Jumbo en Coop ontkennen alvast dat dit meespeelt. Wel geeft Jumbo toe dat door de overnames van Super de Boer en C1000 de betaaltermijnen zijn verlengd, aangezien bij die overgenomen ketens langere betalingstermijnen waren overeengekomen met de leveranciers. Die afspraken heeft Jumbo vervolgens gelijkgeschakeld voor alle formules.
Jumbo zou leveranciers in 2011 na gemiddeld 32 dagen hebben betaald, vandaag loopt dit – na een bijstelling rekening houdend met btw en de aankoop van niet-handelsgoederen – op tot gemiddeld 54 dagen. Inkooporganisatie Superunie, waar Coop, Plus, Spar en Detailresult bij zijn aangesloten, betaalt zijn leveranciers na ruim 46 dagen uit, terwijl die termijn in 2011 nog maar 12 dagen bedroeg.
“Wij kijken naar onze cashpositie en hoe deze ten behoeve van onze leden beter kan worden ingezet”, bevestigt een woordvoerder van Superunie aan de krant. “Wij zijn echter wel van mening dat wij dit in goede harmonie hebben gedaan met onze leverancier.” Over Albert Heijn zijn geen cijfers bekend, maar ook daar klinkt hetzelfde geluid volgens leveranciers.
Van regelingen met de bank om de bedragen voor te schieten wordt dan ook gretig gebruik gemaakt. Bij Jumbo wordt zo’n 300 miljoen euro aan openstaande facturen via de bank voorgeschoten. Leveranciers zien op die manier na gemiddeld 31 dagen hun geld, laat de retailer weten. Daarmee wint de supermarktketen ook handig aan werkkapitaal, want zelf boekte het eind 2017 voor bijna een miljard aan leverancierskrediet in.
Vraag naar onderzoek door ACM
In de Tweede Kamer leidde het onderzoek tot consternatie: een meerderheid van de fracties wil het betaalgedrag van de supermarkten aanpakken. De partijen VVD en CDA hebben vragen gesteld aan staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en willen ook meer duidelijkheid vanwege minister Eric Wiebes.
D66 en GroenLinks vragen dat weer dat de ACM de kwestie onderzoekt. De politiek is volgens Tom van der Lee van GroenLinks op dit moment niet bij machte om zelf in te grijpen, maar roept leveranciers op om zelf klachten in te dienen bij de ACM. CDA vindt alvast dat er snel werk moet worden gemaakt van de bestaande plannen om een speciaal team op te richten binnen de ACM voor geschillen in de agro-nutriketen.
De Marktautoriteit zegt echter zelf ook niet bevoegd te zijn: “Wij gaan niet over betalingstermijnen, maar het ministerie van Justitie, omdat het geregeld is in het Burgerlijk Wetboek”, aldus een woordvoerder aan het FD.
